Καθώς ζούμε σε μια από τις πιο ηλιόλουστες χώρες με μεγάλες περιόδους ηλιοφάνειας, οφείλουμε να γνωρίζουμε πως πρέπει να προστατεύουμε τα βρέφη και τα παιδιά από τη βλαβερή ηλιακή ακτινοβολία (UVR- Ultraviolet Radiation).

Τι είναι η UV ακτινοβολία;

Πρόκειται για υπεριώδη ακτινοβολία που δεν είναι ορατή με το μάτι η οποία εκπέμπεται από τον ήλιο μαζί με δύο άλλες μορφές, την ορατή ακτινοβολία και τη θερμότητα. Διακρίνουμε τρία είδη της UV ακτινοβολίας, την UVA, την UVB και την UVC ακτινοβολία. Στον άνθρωπο φτάνουν μόνο η UVA και μικρό ποσοστό της UVB, καθώς μέρος αυτών καθώς και η UVC απορροφώνται από στοιχεία της ατμόσφαιρας όπως το όζον.

Η έκθεση του δέρματος στην ηλιακή ακτινοβολία για μικρό χρονικό διάστημα προκαλεί το γνωστό μας «μαύρισμα», που αποτελεί την φυσική προστασία του οργανισμού μας στην ακτινοβολία. Υπεύθυνη ουσία για το «μαύρισμα» είναι η μελανίνη που παράγουν τα μελανοκύτταρα. «Μαυρίζουμε» άμεσα από την έκθεση στον ήλιο μέσω oξείδωσης της μελανίνης που ήδη υπάρχει στον οργανισμό μας αλλά και αργότερα (1-2 μέρες μετά) από την μελανίνη που παράγεται σε μεγαλύτερο βαθμό. Η έκθεση όμως στον ήλιο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και με μεγαλύτερη ένταση προκαλεί έγκαυμα δηλαδή φλεγμονή και καταστροφή των κυττάρων του δέρματος από άμεση βλάβη του DNA τους.

Γιατί είναι βλαβερή η UV ακτινοβολία;

Οι βλαβερές συνέπειες της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας είναι η ανάπτυξη καρκίνου του δέρματος, η μείωση της άμυνας του οργανισμού, η  φωτογήρανση καθώς και βλάβες στα μάτια.

• Είναι γνωστό στην επιστημονική κοινότητα ότι το ηλιακό έγκαυμα εκτός από προσωρινή δυσφορία στο παιδί αυξάνει μελλοντικά την πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου του δέρματος. Όσο μικρότερη δε είναι η ηλικία του παιδιού που εκτίθεται χωρίς προστασία στον ήλιο τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες καρκινογένεσης.
• Επιπλέον, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO), η ανεξέλεγκτη έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία μειώνει την άμυνα του οργανισμού και επομένως αυξάνει την πιθανότητα λοιμώξεων, μειώνει τη δραστικότητα των εμβολίων και συμβάλλει και με αυτόν τον τρόπο στην ανάπτυξη καρκίνου του δέρματος.
• H φωτογήρανση οφείλεται στην καταστροφή του κολλαγόνου από την υπεριώδη ακτινοβολία και την παραγωγή μη φυσιολογικής ελαστίνης. Μπορεί τα αποτελέσματα της φωτογήρανσης να γίνονται ορατά αργότερα από την παιδική ηλικία είναι όμως σημαντική η από νωρίς  πρόληψη.
• Ως προς την επίδραση της ακτινοβολίας στα μάτια των παιδιών, γνωρίζουμε πλέον ότι μακροχρόνια μπορεί να προκληθούν κερατίτιδα, καταρράκτης και σε ακραίες περιπτώσεις ακόμα και εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.

Λαμβάνοντας υπ’όψιν όλες αυτές τις βλαβερές επιδράσεις της υπεριώδους ακτινοβολίας, καταλαβαίνουμε πόσο σημαντικό είναι να εφαρμόζουμε απλούς κανόνες προστασίας από τον ήλιο.

Ποιοι είναι οι τρόποι να προστατεύσουμε τα παιδιά από τον ήλιο;

Βρέφη κάτω των 6 μηνών

Τα βρέφη κάτω των 6 μηνών δεν πρέπει να εκτίθενται στον ήλιο. Οι κανόνες που πρέπει να ακολουθούμε είναι οι εξής:

1. Φροντίστε η βόλτα τους τις ηλιόλουστες μέρες να γίνεται πριν τις 10 π.μ ή μετά τις 5 μ.μ.

2. Πάντα να καλύπτετε τα εκτεθειμένα μέρη του σώματος με ελαφριά ρούχα και να τους φοράτε καπέλο με πλατύ γείσο ώστε να καλύπτονται ο αυχένας,τα αυτιά και το πρόσωπο.

3. Για τις μετακινήσεις με το αυτοκίνητο να χρησιμοποιείτε στα παράθυρα σκίαστρο.

Προσοχή! σε ηλικίες κάτω των 6 μηνών δεν χρησιμοποιούμε αντιηλιακά προϊόντα.

Βρέφη άνω των 6 μηνών και παιδιά

Οι κανόνες που πρέπει να ακολουθούμε είναι οι εξής:

1. Η έκθεση στον ήλιο πρέπει να αποφεύγεται μεταξύ 10 π.μ και 4 μ.μ

2. Κατά την έκθεση στον ήλιο τα παιδιά πρέπει να φορούν αντιηλιακή κρέμα, καπέλο με πλατύ γείσο καθώς και γυαλιά ηλίου.

Η αντιηλιακή κρέμα πρέπει να έχει δείκτη προστασίας (SPF: Sun Protection Factor) πάνω από 15 τουλάχιστον. Ο δείκτης προστασίας δείχνει πόση ώρα παραπάνω μπορούμε να μείνουμε στον ήλιο μέχρι να πάθουμε έγκαυμα από τον χρόνο στον οποίο θα πάθουμε έγκαυμα χωρίς αντιηλιακό. Εάν δηλαδή ο χρόνος που μπορούμε να καθίσουμε στον ήλιο μέχρι να πάθουμε έγκαυμα είναι 10 λεπτά, με ένα αντιηλιακό με SPF 15 ο χρόνος έκθεσης αυξάνεται στα 150 λεπτά, δεδομένου ότι στο ενδιάμεσο ανανεώνουμε την επάλειψη. Με δείκτη SPF 30 το 3% της ακτινοβολίας φτάνει στο δέρμα μας, ενώ με δείκτη 50, το 2%. Παρότι μοιάζει μικρή διαφορά υπάρχουν περιπτώσεις που είναι απαραίτητος ο δείκτης SPF50. Καλό είναι να γνωρίζουμε ότι ο δείκτης SPF αναφέρεται μόνο στην προστασία από την UVB ακτινοβολία.

Όταν επιλέγουμε αντιηλιακό προσέχουμε να αναγράφεται ότι προστατεύει και από την UVA ακτινοβολία.

Η επάλειψη της αντιηλιακής κρέμας γίνεται 30 λεπτά πριν την έκθεση στον ήλιο και ανανεώνεται κάθε δύο ώρες και μετά το κολύμπι.

Τέλος, τα γυαλιά ηλίου που επιλέγουμε θα πρέπει να αναγράφουν στην ετικέτα τους ότι εμποδίζουν το 99-100% τόσο της UVA όσο και της UVB ακτινοβολίας . Ως προς το μέγεθός τους πρέπει να καλύπτουν μεγάλο μέρος της περιοχής γύρω από τα μάτια ενώ συνίσταται ο σκελετός τους να είναι εύκαμπτος και άθραυστος και οι φακοί πλαστικοί και όχι γυάλινοι.