Η δυσκοιλιότητα είναι μια κατάσταση που ταλαιπωρεί παιδιά όλων των ηλικιών και αποτελεί αρκετά συχνά πηγή άγχους για τους γονείς και αιτία επίσκεψης στον παιδίατρο.
Αυτό που θα πρέπει να είναι καθησυχαστικό είναι οτι στις περισσότερες περιπτώσεις δεν υπάρχει οργανικό πρόβλημα και οτι η δυσκοιλιότητα αντιμετωπίζεται με αλλαγές στη διατροφή των παιδιών.
ΠΟΣΕΣ ΦΟΡΕΣ ΕΙΝΑΙ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟ ΝΑ ΠΗΓΑΙΝΕΙ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ ΣΤΗΝ ΤΟΥΑΛΕΤΑ;
Οι συνήθειες του εντέρου αλλάζουν ανάλογα με την ηλικία του παιδιού:
- Τα νεογνά την πρώτη εβδομάδα ζωής έχουν συνήθως 4 μαλακές κενώσεις την ημέρα. (Τα θηλάζοντα νεογνά έχουν περισσότερες κενώσεις.)
- Τους 3 πρώτους μήνες ζωής τα μωρά που πίνουν γάλα φόρμουλα έχουν 3 μαλακές κενώσεις την ημέρα, ενώ τα απολειστικώς θηλάζοντα έχουν από 3 μαλακές κενώσεις την ημέρα έως και 1 κένωση την εβδομάδα περίπου.
- Στην ηλικία των 1-2 ετών τα παιδιά έχουν από 1 έως 2 μαλακές κενώσεις την ημέρα.
- Στην ηλικία των 4 ετών αποκτούν συνήθειες παρόμοιες με αυτές των ενηλίκων δηλαδή 3 κενώσεις την ημέρα έως 3 κενώσεις την εβδομάδα.
ΠΟΤΕ ΛΕΜΕ ΟΤΙ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΕΧΕΙ ΔΥΣΚΟΙΛΙΟΤΗΤΑ
- Τα βρέφη με δυσκοιλιότητα δυσκολεύονται πριν την κένωση, συχνά κλαίνε και σφίγγονται, οι κενώσεις τους είναι σκληρές (σαν της κατσίκας) και η συχνότητα των κενώσεων είναι μειωμένη. Είναι σημαντικό τα ξέρουμε οτι είναι φυσιολογικό τα βρέφη να κοκκινίζουν και να σφίγγονται κατά την κένωση χωρίς απαραίτητα να έχουν δυσκοιλιότητα. Στην περίπτωση αυτή τα κόπρανα τους είναι μαλακά και σε φυσιολογική συχνότητα.
- Τα παιδιά με δυσκοιλιότητα έχουν λιγότερες κενώσεις από το συνηθισμένο και συχνά παραπονιούνται για πόνο κατά την κένωση.
ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ Η ΔΥΣΚΟΙΛΙΟΤΗΤΑ
Θα πρέπει να γνωρίζουμε οτι μόλις το 5% των παιδιών με δυσκοιλιότητα έχουν κάποιο υποκείμενο οργανικό πρόβλημα. Τα περισσότερα παιδιά εμφανίζουν τη λεγόμενη «λειτουργική» δυσκοιλιότητα που οφείλεται σε διατροφικούς, περιβαλλοντικούς ή ψυχολογικούς παράγοντες.
Πολύ συχνά αυτό που συμβαίνει είναι οτι κατακρατούν τα κόπρανά τους είτε μετά από μια επώδυνη κένωση είτε λόγω συνθηκών με αποτέλεσμα αυτά να αφυδατώνονται και να καθιστούν την κένωση ακόμη πιο επώδυνη. Δημιουργείται δηλαδή ο λεγόμενος φαύλος κύκλος της δυσκοιλιότητας.
Οι περίοδοι στις οποίες είναι πιθανότερο να εμφανιστεί δυσκοιλιότητα είναι η περίοδος μετάβασης από το γάλα στις στερεές τροφές τον 6ο μήνα ζωής περίπου, η περίοδος που ‘κόβεται’ η πάνα και η περίοδος έναρξης του σχολείου.
ΠΩΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΑΙ Η ΔΥΣΚΟΙΛΙΟΤΗΤΑ
Είναι σημαντικό να υπάρχει σωστή ενημέρωση των γονέων και αντίληψη της αιτίας του προβλήματος. Πολλές φορές αρκεί η αλλαγή κάποιων συμπεριφορών του παιδιού για να αντιμετωπισθεί η δυσκοιλιότητα. Συχνά παραδείγματα είναι οτι πολλά παιδιά αναβάλουν το να πάνε στην τουαλέτα για να μη διακόψουν το παιχνίδι ή άλλη ευχάριστη δραστηριότητα, κάποια ντρέπονται να ζητήσουν από τον δάσκαλο στο σχολείο να πάνε στην τουαλέτα ή δεν νιώθουν άνετα να χρησιμοποιήσουν ξένη τουλέτα.
Ένα σημαντικό κομμάτι της αντιμετώπισης της δυσκοιλιότητας είναι η διατροφή. Στα παιδιά με δυσκοιλιότητα πρέπει να δωθεί έμφαση στην κατανάλωση πολλών φυτικών ινών και ικανοποιητικής ποσότητας υγρών. Συγκεκριμένα, η δίαιτα τους πρέπει να περιλαμβάνει φρούτα, λαχανικά, προϊόντα ολικής άλεσης (ψωμί, φρυγανιές), δημητριακά (βρώμη, κεχρί κ.α), όσπρια και σε περιόδους έξαρσης του προβλήματος χυμούς φρούτων με σορβιτόλη (δαμάσκηνα, αχλάδια, μήλα). Στα βρέφη ωστόσο οι χυμοί συγκεκριμένης ποσότητας θα πρέπει να περιορίζονται σε 2 εβδομάδες το πολύ.
Θα πρέπει επίσης να δίνεται έμφαση στην καθημερινή άσκηση ιδίως στα μεγαλύτερα παιδιά.
Τέλος υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες θα χρειαστεί φαρμακευτική αγωγή την οποία θα αποφασίσει ο παιδίατρος.
Ο παιδίατρος είναι αυτός επίσης που θα αποφασίσει πότε χρειάζεται να γίνει εργαστηριακός έλεγχος στο βρέφος ή στο παιδί με δυσκοιλιότητα.